Jak hartować organizm?

Hartowanie ma na celu wzmocnienie mechanizmów obronnych organizmu, a także zwiększenie adaptacji do czynników środowiskowych. To znaczy, że zahartowana osoba lepiej toleruje niekorzystne warunki i jest mniej podatna na zachorowania.

Podstawowe zasady hartowania

Podstawowym warunkiem hartowania jest prowadzenie zdrowego trybu życia, ale też przestrzeganie kilku zasad:

• regularność – procedury należy przeprowadzać codziennie;
• stopniowe wdrażanie – powolne i stopniowe obniżanie temperatury wody lub powietrza oraz wydłużanie czasu trwania zabiegów;
• uwzględnienie indywidualnych cech ciała – należy wziąć pod uwagę swój wiek, stan zdrowia oraz choroby współistniejące;
• samokontrola przed, w trakcie i po zabiegach – musisz sprawdzać takie wskaźniki jak: ogólne samopoczucie, ciśnienie krwi, sen, apetyt, masa ciała.

Aby organizm uodpornił się na różne czynniki, konieczne są kompleksowe działania w kilku obszarach.

Metody hartowania

Naturalne czynniki środowiskowe wykorzystywane do hartowania to słońce, powietrze i woda.

Hartowanie na powietrzu

Łagodniejsza forma hartowania, która obejmuje kąpiele powietrzne i ćwiczenia na świeżym powietrzu. Pod wpływem kąpieli:

• wzrasta aktywność układu nerwowego i hormonalnego;
• normalizuje się praca układu trawiennego;
• poprawia się praca układu sercowego i oddechowego;
• zmienia się skład krwi – rośnie liczba czerwonych krwinek i poziom hemoglobiny, w związku z tym wzrasta nasycenie komórek organizmu tlenem.

Hartowanie na słońcu

Słońce oddziałuje na organizm poprzez promieniowanie podczerwone i ultrafioletowe (UV). Pod wpływem promieni podczerwonych w ciele powstaje dodatkowe ciepło, w wyniku czego:

• nasila się produkcja potu;
• wzrasta odparowywanie wilgoci ze skóry;
• rozszerzają się naczynia krwionośne;
• zwiększa się przepływ krwi.

Promienie UV pozwalają syntetyzować w skórze witaminę D, mają właściwości bakteriobójcze i zwiększają odporność organizmu na infekcje, tonizują narządy.

Hartowanie w wodzie

Jest to najbardziej popularna i niedroga metoda, którą można praktykować przez cały rok w domu lub w plenerze. Jednym ze wskaźników skuteczności zabiegów hartowania w wodzie jest reakcja skóry. Wyróżnia się trzy fazy reakcji skóry na działanie zimnej wody:

• faza I – występuje skurcz naczyń skóry przy silnym wychłodzeniu;
• faza II – trwa proces adaptacji do niskiej temperatury wody: naczynia rozszerzają się, skóra staje się czerwona. Następuje poprawa samopoczucia i przypływ energii;
• faza III – hipotermia. Gdy organizm nie może dłużej zatrzymywać ciepła, występuje silny skurcz naczyń podskórnych, skóra blednie, nabiera niebieskawego odcienia, pojawiają się dreszcze.

Przy regularnym hartowaniu pierwsza faza ulega skróceniu, a druga przyspieszeniu. Co najważniejsze, nie wolno dopuścić do fazy trzeciej.

Kilka praktycznych wskazówek dla początkujących

Jeśli chcesz zacząć hartować swój organizm, musisz wybrać moment, kiedy jesteś zupełnie zdrowy. Na początek wybierz łagodniejsze zabiegi:

• spanie z otwartym oknem przez cały rok;
• codzienne spacery i aktywne zajęcia na świeżym powietrzu;
• kąpiele powietrzne, zaczynaj od temperatury 20℃ przez 10–15 minut;
• mycie zimną wodą rano i wieczorem;
• chodzenie najpierw boso w domu, a latem po trawie czy piasku;
• latem pływanie w odkrytych zbiornikach, zimą regularne zajęcia na basenie.

Po takim etapie przygotowawczym możesz spróbować takich zabiegów jak prysznic naprzemiennie zimną i ciepłą wodą, morsowanie połączone z sauną, delikatne nacieranie mokrej skóry ciepłym ręcznikiem, polewanie lodowatą wodą.

Zdj. główne: Alora Griffiths/unsplash.com